0
0
Rönesans Hareketleri
XV. ve XVI.yy.da, Avrupa’da edebiyat ve güzel sanatlar alanındaki yeniliklerin ve sanat anlayışının tümüne Rönesans denir.
Kelime anlamı ” Yeniden Doğuş ” demektir.
Nedenleri :
*Ortaçağdan beri yapılan çalışmaların, XV. ve XVI. yy. da olgunlaşması.
*XV. ve XVI. yy.da, büyük sanatkarların yetişmiş olması
*Matbaanın bulunmasıyla, yeni buluş ve düşüncelerin kolayca yayılması.
*Coğrafya keşifleri sonucu, zenginleşen Avrupa’da sanattan ve edebiyattan zevk duyan bir sınıfın oluşması
*Yazar, şair ve sanatçıları koruyan ve destekleyen varlıklı kişilerin olması
*Avrupa’nın, İslam medeniyetini tanıması ( Endülüs Emevilerinin etkisi )
*İstanbul’dan, İtalya’ya göç eden Bizans bilginlerinin etkisi ( Antikite’ yi tanıtmaları )
Rönesans, İtalya’da başlamış, Fransa, Almanya, İngiltere, XVII.yy.da da İspanya ve Hollanda’ ya yayılmıştır.
İtalya’da Başlamasının Nedenleri :
Coğrafi Konumu: Akdeniz ülkesi olarak, Antikite ve İslam Kültür ve Uygarlığı ile tanışmıştır.
Ekonomik Durumu: Akdeniz ticaretiyle uğraştığından, İtalyan şehirleri zenginleşmişlerdi.
Tarihsel Durumu: İtalya; Roma, Yunan ve Hellen uygarlıklarının izlerini ve birikimini taşıyan, zengin bir uygarlık merkeziydi.
Siyasal Durumu: Şehir devletleri şeklindeki yaşamda, insanlar daha özgürdüler.
Dinsel Nedenler: Roma, Hıristiyanlığın dinsel merkeziydi. Papa, bütün Avrupa’da etkili bir dini liderdi. Papa, Hıristiyanlarca ziyaret edilir ve kilise’ye bağışta bulunulurdu.
İtalya ‘da Rönesans Hareketleri :
1. Edebiyat Alanında :
*İtalya’da Rönesans hareketleri, ” Hümanizma ” ile başlamıştır. ( Antikite edebiyatının incelenmesidir.)
*Yunanca, Latince ve İbranice metinler, Eflatun, Napoli, Yeni,Roma Akademilerinde incelenmiştir.
*Hümanizmanın öncüleri ; Dante, Petrark, Bokaçius’ dur. ( XIV.yy)
*XV. ve XVI. yy.da, Makyavel, Gişarden, Ariyosto ve Tosso, Hümanizmanın önde gelen isimleridir.
Rönesans Hareketlerinin Diğer Avrupa Ülkelerine Yayılması :
İtalya’ da başlayan Hümanizma ve Rönesans hareketleri; İtalya’nın Din ve Kültür merkezi oluşundan ve İtalya’nın Fransa, İspanya ve Almanya arasında paylaşılamaması nedeniyle çıkan İtalya Savaşlarının etkisiyle, batı Avrupa’ya yayılmıştır.
Fransa’da Rönesans: Kralların etkisi ve çalışmalarıyla başlamıştır. Önemli temsilcileri; Rable ( Rabelais ), Ronsar ( Ronsard ), Montaigne Hümanizmada. Piyer Lesko, Jan Bülan mimaride, Jan Gojon heykeltıraşlıkta, Fransuva Klue resimde.
İngiltere’ de: En önemli temsilcisi, Hamlet-Otello-Romeo ve Jülyet’in yazarı Şekspir ( Shakespeare) dir.
İspanya’ da: Don Kişot ‘un yazarı ” Cervantes “
Hollanda’ da: Ressam ” Rambrand ” Almanya’da: Erasmus, Röklen, Alber Dürer,
Rönesans’ın Sonuçları:
* Orta Çağ’ın skolâstik kilise düşüncesi yıkılırken yerine serbest ve bilimsel düşünce doğdu.
* Hıristiyanlığın sanat ve düşünce üzerindeki baskısı sona erdi.
* Bilim sanat ve edebiyatta pek çok yeni eserler verildi.
* Reform hareketine zemin hazırlandı.
* Avrupa’da bilimsel gelişmelerin önü açıldı.
