Bencillik Etiği
İki tür bencillik etigi vardır;biri bilimsel,betimleyici(psikoljik egoizm) digeri ise normatif,kural koyucu(etik egoizm) Etik egoizm, psikolojik egoizm’de temellenir. Bu görüş yani bencillik etigi Thomas Hobbes’da ortaya çıkmıştır.
A)Psikolojik Egoizm
:: İnsan varlıklarının özleri, dogası geregi kendi çıkarlarını gözetir ve böyle hareket eder.Bütün eylemlerin amacı budur.
:: Özgeci tutumun(kendi çıkarı olmadan hareket etme) erişilemez oldugunu savunan görüş güya başkalarını düşünerek ortaya konulmuş pratigin altında yatan nedenin bile egoizm oldugunu düşünür.Örnegin,Hobbes kliseden çıktıgında bir fakire para verir.Fakir mutlu olur,bunu gören papaz kendisinin bundan hiçbir çıkarı olmadıgını ve o fakire neden yardım ettigini sorar, Hobbes ise: O adama para verdim mutlu oldu ama ben de mutlu oldum, vicdanımı rahatlattım , der…
2 Versiyonu vardır:
-Radikal versiyon(Her zaman kendi çıkarlarını gözetir, eylem kaba ve itici tarzda gelişir)
-Ilımlı versiyon(Her zaman olmasa bile çogu zaman kendi çıkarlarını gözetir,eylem yumuşak tarzda gelişir)
B ) Etik Egoizm
:: İnsanın başkasını dikkate almayarak her zaman kendi çıkarlarını gözetmesi gereklidir. Böylece psikolojik egoizme dayanarak ahlaki yargı ve bir ideal öne sürer.Olanı degil olması gerekeni öne süren bir görüştür.
:: İnsanın her zaman kendi çıkarlarını gözetmesini,bunun en iyi şey oldugunu, kalan tüm degerlerin bundan çıktıgını savunur.
:: Etik egoizm’e göre kimse başkasına fedakarlık yapılmasını ödev olarak isteyemez çünkü insan özü geregi bencildir.Bu aynı zamanda özün,varlıgın cevherinin feda edilmesidir.Bu ondan kendi gücünü aşan birşeyi istemek olur…
Bu içeriği paylaşın: